3 weken percussie in Senegal

Sabatical 2007/2008
Vrijdag 28 december 2007:
Om 14.10 uur vertrekt mijn vliegtuig. Eerst nog wat gedoe bij het inchecken vanwege een verandering van vliegtuig. De oorspronkelijke OR445 stond met pech in Marokko en werd vervangen door de OR447 van Transavia. Ik stond niet op de lijst! Dat zou hebben betekend dat ik pas tegen de avond zou kunnen vertrekken i.p.v. om 14.30 uur! Mooi niet zeg, dan zou het hele schema met ophalen ect. in het honderd lopen. Na enig heen en weer gepraat bij de incheckbalie kon ik toch met de vroege vlucht mee. Pfff....



Op naar de gate om door de controle te gaan. Daar bleek mijn net gekochte flesje water niet mee te mogen! Ik moest het helemaal opdrinken voor het instappen of weggooien. Nou 3/4 liter water in een keer opdrinken daar begin ik niet aan. Ik wilde best wat drinken om aan te tonen dat het geen gevaarlijke "explosieven" waren, maar dat hielp niet. Weggegooid werd het dus! Blijft een vreemde zaak als mensen wel met sterke drank aan boord mogen. Kun je toch makkelijk in het vliegtuig uitpakken en in brand steken of zo? Lijkt me veel gevaarlijker dan mijn flesje water...

De vlucht was verder goed en na 6 uur vliegen kwamen we aan in Banjul, Gambia. Onderweg kennis gemaakt met 2 samenreizende vrouwen die ook naar mijn bestemming Abene in Senegal gingen. De ene ging daar trouwen en de ander was daarvoor meegekomen. Ze vertelden over de moeilijkheden die ze moesten overwinnen om de trouwerij te kunnen laten doorgaan. Veel papierwerk en vaak onduidelijkheid waarom sommige zaken eerst niet doorgaan en later weer wel...



Bij de aankomsthal stond Paco Diedhiou mij op te wachten en samen met Djoesoef en de chauffeur Osmond reden we in het donker door de bush: zandpaden met enorme kuilen, gaten, heuvels. Er werd onderweg vaak gestopt om wat inkopen te doen (Gambia was goedkoper dan Senegal), maar na een uur kwamen we bij de Gambia grenspost aan. Een klein betonnen huisje met vier mannen daarin. Ik moest mijn pas laten stempelen. Ze vroegen om een "kleine" geldbijdrage, maar ik had nog geen geld dus dat was jammer voor ze... 

Hierna door naar het kamp van Paco genaamd Bakine. Het ligt verscholen in de bush bij Abene. Er was geen electriciteit (generator startaccu was leeg) dus pikkedonker. Met wat olielampen werd het nog gezellig gemaakt. Toch was ik best moe van de reis dus zocht ik snel mijn bed op in kamer 8. Klamboe opgehangen in het donker (of het echt nodig was betwijfel ik, want weinig muggen gezien) en pitten maar.

Zaterdag 29 december 2007:
lekker geslapen tot ca. 10 uur. Na uitpakken van mijn spullen kreeg ik ontbijt in het "restaurant". Alles is nog in opbouw dus nog lekker rommelig. Hou ik wel van. Ik ben de enige gast/cursist van Paco. Hij runt zijn kamp op dit moment samen met Modou. De vorige hulpen (zijn neef met vrienden) hebben filnk wat spullen uit het kamp gestolen dus die zijn uiteraard weggestuurd. Veel doen aan diefstal kun je niet in Abene want een politiepost of zo is er niet. Je bent allemaal op jezelf aangewezen. Iedereen kent elkaar in het dorp dus doe je iets ernstigs dan heb je jezelf daarmee; je wordt uit de gemeenschap gestoten en kan nergens meer terecht. 



De plek van het kamp is echt prachtig. Je zit midden tussen de palmen en Paco heeft er een mooi ruim kampement gebouwd. Heel geschikt voor grotere groepen. Waterleiding is er (nog) niet dus alles gaat via een emmer uit de waterput. Ook de toilet spoel je dus met water uit een emmer. Even wennen voor ons Europeanen dus!



Het weer is super: 30 - 35 graden, zonnig met af en toe een windje. Er is veel concurrentie in de omgeving voor de drumlessen. Toch zijn dat allemaal Djembe en DounDoun lessen. Ik kom voor de Serouba en daar is Paco toch de aangewezen persoon voor. De Djembe is eigenlijk niet een instrument van de Casamance (Senegal) Daar worden meer de Serouba en de Bougarabou bespeeld. Toch komen de meeste toeristen voor de djembe die meer thuishoort in Guinee en Mali. De Serouba is veel lastiger te bespelen dan de Djembe. Het draait hier heel erg om "melodische" patronen. Om goed te kunnen spelen moet je diverse handtechnieken goed beheersen. Er zijn bijvoorbeeld de bas, block, equ en slap die vaak in snelle wisselingen worden gebruikt. 

In het dorp is deze week het Abene festival. Een jaarlijks evenement waar ook veel toeristen op af komen. Daar treden veel lokale muzikanten en groepen op. Een van hen is Bacary Diedhiou, een "broer" van Paco. Iedereen met dezelfde achternaam wordt in Senegal broer genoemd, dus het hoeft niet je echte broer te zijn. Hij wordt gezien als de koning van de Bougarabou. Daar gingen we op de fiets even op bezoek. Bacary gaf les aan een Fransman dus leuk even meegekeken en geluisterd. Bacary wil graag enkele Bougaraboe trommels lenen van Paco voor het optreden en dat wordt geregeld.



Vanavond naar het festival met Modou. Paco wisseld voor mijn 50 Euro om in 32000 CFA. De entree bedroeg 1000 CFA (ongeveer 1.50 Euro). Wisselen kunnen ze heel slecht in Abene. Ze hebben gewoon nooit genoeg wisselgeld voor de wat grotere biljetten waar de meeste toeristen mee aan komen. Vaak moet je meerdere keren naar de kassa terug voor je wisselgeld. Het eerste optreden was een traditionele groep met veel balafoons.
Daarna kwam Mama Africa met mooie dans en drumshow. Als 3e kwam een reggae groep met Koraspelen. Het valt op dat bijna iedereen hier in de Casamance fans is van de muziek van Bob Marley. Misschien iets voor de Bob Marley Revival Band?... Na afloop teruglopen met zaklampje door de bushpaadjes. Het heeft zeker iets avontuurlijks. Mijn oplaadbare (met slinger) zaklampje doet meteen al goede dienst!


Zondag 30 december:
Niet veel nieuws. Ben met Modou over het strand gelopen. Na een kort stukje kwamen we bij de lokale vissers die met slanke boten op traditionele manier vissen. Ik heb geholpen met het op het strand trekken van een van de boten. Dat gaat met houten boomstammetjes die steeds weer onder de voorkant worden geduwd tot de boot ver genoeg op het strand ligt. Het is allemaal handkracht dus een stuk of tien man is zeker nodig. Ze hadden een stuk of tien vissen gevangen. Voor hun een goede vangst.



Teruglopend over de zandweg (asfalt kennen ze niet in Abene) alvast een beetje idee gekregen van het dorp. Het is langgerekt met heel veel kleine zaakjes. Vaak met toeristische zaken maar net zo vaak voor boodschappen. Er wordt hier heel veel gerookt. Vaak in combinatie met Mariuhana dat hier vrij gemakkelijk te krijgen is. Ik begrijp wel dat een heel milde soort is waar je niet snel echt stoned van wordt. Nou toch niet iets voor mij... Voor de rest van de dag een beetje rustig aan gedaan. Paco liet me alvast een oefening voor Serouba zien. equ, block, block links- en rechtsom. Het eerste begin valt niet mee: de blocks zijn nog de stijf en ongecontroleerd. Dat wordt oefenen dus. Ik ga vroeg slapen. Morgen de eerste Serouba workshop.

's Middags naar een worstelwedstrijd geweest op het festivalterrein. Groepen worstelen daar om beurten met een worstelaar tegen elkaar. Heel fanatiek. Het hele publiek leeft ontzettend mee. Natuurlijk heeft elk kamp zijn eigen favoriet. Alles wordt begeleid door een constant ritme met Serouba's. 



Maandag 31 december 2007:
Vandaag de eerste dag Serouba workshop. Ik ga met Modou aan de slag. Eerste ritme wordt de Diambadong Kaioulo. Het is een 4 delig ritme waarbij de Serouba met stokje en hand bespeeld wordt. Aangezien Modou weinig Engels spreekt zijn er af en toe wat communicatie problemen. Toch begint het na een poosje duidelijk te worden. Waarom Modou steeds in een willekeurig tempo tot 3 aftelt is niet duidelijk. Nadat we dit veranderden in een call (Parim parim parim pra, parim parim parim pra) gaat het inzetten al veel beter. Ik moet vooral opletten geen conga techniek toe te passen op de Serouba!



Het is vandaag de laatste dag van 2007. Was me eigenlijk bijna ontschoten! Tijd lijkt hier niet echt belangrijk. Vanavond is er een groot feest op het strand om het nieuwe jaar in te luiden. Daar ga ik natuurlijk zeker heen. Email en MMS berichten versturen met mijn mobiel is hier niet mogelijk. Mijn blog vanuit hier bijhouden wordt dus moeilijk. Daarvoor moet ik naar een ander dorp, Kafoutine, op zo'n 15 kilometer. Even wachten op het volgend weekend dus maar. 

Na het diner gingen Modou en ik eerst nog naar het festival. Deze keer viel het een beetje tegen. Veel rap en hiphop. Daar kom ik natuurlijk niet echt voor. Hopenlijk morgen beter. Daarna naar het strand. Het leek wel of het hele dorp daar aanwezig was. Iedereen groet en wenst elkaar gelukkig nieuwjaar. Veel muziek en dans. Heel gezellig, je voelt je echt onder vrienden. Het was al laat toen we richting kamp gingen, ca. 4.30 uur. Dat werd dus een heel kort nachtje.


Dinsdag 1 januari 2008:
Een nieuw jaar, een nieuw begin. Natuurlijk heb ik mensen een nieuwjaarswens via SMS gestuuurd. Niet boos zijn als jij het niet gehad hebt hoor, je bent niet bewust vergeten. Overigens begint mijn mobiel al aardig leeg te raken. Ik hoop dat Paco snel wat electriciteit weet te krijgen. 

Vandaag verder geoefend op de Diambadong. Ik dacht eerst dat ik alles verkeerd het genoteerd toen we begonnen, maar het klopte uiteindelijk toch. Modou weet zelf niet goed waar de 1e tel zit. Dat blijkt trouwens zowiezo lastig om te vinden. Zij tellen niet echt. Het vormt meer een melodie in hun hoofd. Dat is voor ons westerlingen niet makkelijk te vatten. Wij willen graag houvast en structuur. Het went wel...



Ik heb ondertussen al aardig wat uitgegeven. Zo'n 37000 CFA. Daarvan is overigens een groot deel voor een CD van Bacary die ik van hem kocht voor ca. 20 Euro. Totaal ben ik nu ongeveer 60 Euro kwijt aan drank, entree etcetera. Het festival is bijna afgelopen dus straks worden de uitgaven minder.


Woensdag 2 januari 2008:
Vanmorgen ben ik wat vroeger opgestaan (8.30). Ik wil Modou en mezelf opnemen met de video met de Diambadong. Hij zal dan het lied zingen. Bij de Diambadong draait het volgens mij om het bijeenroepen van de mensen. De variaties draaien om rhythm, doubles,call etc. Ik heb nog niet door welke taal ze nu onderling spreken. Wolof of Mandinka? 



Een van de vaste rituelen 's middags is het drinken van thee. Niet zoals bij ons even een potje thee zetten, maar een heel ritueel waarbij in een kleine theepot steeds thee, water en heel veel suiker wordt gegooid en na heel veel heen en weer schenken krijgt iedereen dan een klein beetje in een glaasje. Als iedereen gehad heeft begint het weer helemaal opnieuw. Zo'n thee ritueel duurt soms wel meer dan een uur. Pas na 3 sessies is het afgelopen. Dit thee drinken wordt Ataja genoemd.

Twee woordjes geleerd: Diga(la) = Ja , Doediga = Nee

Casamance wordt duidelijk achtergesteld door de regering van Senegal. Dat is ook de grootste reden voor de geweldadigheden van de afgelopen jaren. Nu is het weer rustig volgens de bevolking. Toch blijft de onvrede. De mensen zijn voor ons touristen echter heel vriendelijk en niet agressief. Er wonen hier veel "Rastas" wat ook de voorliefde voor de reggae verklaart.

Ik begin verkouden te worden; keelpijn, volle neus. Hopenlijk wordt het niet te erg. Temperaturen zijn hier nu heel goed uit te houden. 's Morgens een koel briesje en later windstil met veel zon zonder dat het echt te heet wordt.


Donderdag 3 januari 2008:
Vandaag bezig met het Diola ritme. Dit is een soort 12/8 maat. Dit ritme wordt ook wel Bougarabou genoemd. Er is veel variatie mogelijk. De begeleiding is voor mij in eerste instantie moeilijk te plaatsen. Ik speel hem wel maar snap de plek binnen het basisritme nog niet helemaal. 

Het is vandaag toch wel een beetje heet. Ik probeer daarom maar zoveel mogelijk in de schaduw te blijven. De verkoudheid zet aardig door. Niet leuk. Vandaag is er geen festival meer dus ik blijf vanavond maar eens lekker thuis.

De 3 Serouba's hebben ieder hun eigen naam en functie:
De Kutirnding is de kleinste en verzorgd meestal de begeleiding
De Kutirba is de basisdrum en geeft de bas en basisritmes met variaties
De Kiladjang is de grootste van de drie en is voor de solist.


Vrijdag 4 januari 2008:
Nu ik al een paar dagen bezig ben met de Serouba gaat het steeds beter. De dagen vliegen voorbij. Vandaag wat vroeger opgestaan.



Ik heb gisteren nog de apenfamilie gezien die hier in de omgeving woont. Ze vlogen door de palmbomen rond het kamp. Volgens mij had ik ze ook op de video? Thuis maar eens goed kijken. Zit op dit moment in de ochtendzon mijn dagboekje bij te werken terwijl ik wacht op mijn ontbijt. Dat wordt elke dag net als het warm eten verzorgd door Mousou. Ze kookt goed. Alles vaak met primitieve middelen als houtkool vuur, maar het resultaat is uitstekend!



Op het kamp werk nu ook al weer een aantal dagen Ernest. Aardige jongen met een spraakprobleem. Zij tong is niet goed beweegbaar. Wat wel opvalt is dat de heren allemaal liever wat luieren dan hard werken. Paco moet ze steeds achter de broek zitten om wat te gaan doen. Ze willen wel maar eigen initiatief is er niet echt bij. Met Modou, Paco en mij erbij vormen we de basisbezetting van het kamp. Elke dag komt Djoesoef langs, meestal voor de thee, maar vaak blijft hij een hele dag tot 's avonds. Soms speelt hij mee als we bij het kampvuur Serouba spelen.

Bij de techniek zijn de vingers heel belangrijk: De bas speel je met gesloten vingers, de block met open en ontspannen vingers en het equ met de wijzvinger als open geluid (soort kleine slap) De Slap wordt meestal met de middelvinger aangezet waarbij ook de vingers ontspannen moeten zijn. In het begin niet te klein spelen. Je armen bewegen voor de balans in het ritme.


Zaterdag 5 januari 2008:
Vandaag een rustdag voor wat betreft de Serouba lessen. Ik ga daarom met Modou op de fiets naar Kafoutine. Een flink fietstochtje over niet al te beste paden. Alleen het laatste deel is een asfaltweg. We moeten eerst de startaccu van de electriciteitsgenerator langs een oplaadstation brengen. Die kunnen we dan op de terugweg misschien weer meenemen. Hebben we vanavond hopenlijk stroom! Na aankomst in Kafoutine stallen we de fietsen even bij een kennis van Modou. Ik ga naar het internetcafe om mijn email te checken en mijn Blog bij te werken. Ik kies een uur voor 1500 CFA. Tegelijk kan ik mijn mobiel hier opladen. Van breedband hebben ze hier nog niet gehoord dus alles via een telefoonmodem. Wat traag!!! Duurt soms minuten voor de pagina staat. Ik had genoeg tijd om een verhaal te schrijven op mijn Blog en de meeste email te checken. Alleen Zonnet(Tele2) wou niet.

Na het internetten gingen we op bezoek bij vrienden van Modou ergens in een zijstuk van Kafoutine. Daar woont Aldolf met zijn Engelse vrouw en vrienden. We hebben samen gegeten en muziek gemaakt. Hij enkele leuke traditionele instrumenten zoals de Casmance gitaar: e-konting en de duimpiano: bongo. 

Na het eten probeerden we met zijn allen zijn Mercedesbus van zijn plaats te duwen. Helaas leek deze wel vastgelijmd. Niet gelukt dus... Om ongeveer 17.00 waren we thuis in Abene. Wel zonder accu want die was nog niet goed. Paco had nieuwe vellen gekocht. Ik heb 2 Serouba's bij hem besteld en die wil hij graag met nieuwe vellen leveren. Hij laat op mijn verzoek ook een tas maken voor de Kutirba. Alles bij elkaar gaat me het 335 Euro kosten.

's Avonds had Modou een optreden met zijn djembegroep bij een Nederlandse vrouw in Abene. Deze vrouw, Els, hadden wij ook al ontmoet op het nieuwjaarsfeest. Ik ging met hem mee. Door een misverstand moest ik ook entree betalen( 500 CFA) maar dat vond ik niet zo erg. (nog geen Euro) Het optreden was erg leuk. Veel spectaculaire dansen waaronder een steltenloper/danser. Jammer dat ik mijn camera niet mee had.

Na afloop nog even langs een ander kamp "La Belle Etoile". Hier zou de groep ook optreden, maar dat ging niet door. Om 2.30 was ik thuis. Ik heb nog steeds last van de verkoudheid. Nu alleen nog hoesten. Nou ja dat is meestal de laatste fase...

Zondag 6 januari 2008:
Opgestaan om 9.15 uur. Het is de bedoeling dat Modou de nieuwe vellen gaat prepareren en daarna op de Serouba's gaat bevestigen. Ik wil dat graag goed zien en opnemen zodat ik dat ook zelf kan. Eerst de Serouba ketel wat gerestaureerd met houtzaagsel en houtlijm. De basten uitgekrabt en dan ingesmeerd met deze substantie. Nu nog goed drogen en afschrapen.



De vellen worden een een muur of boom bevestigd met spijkers en vervolgens met een scheermesje ontdaan van de meeste haren. Ze gebruiken hiervoor de ouderwetse scheermesjes van Gilette. 

In het Africaanse deel van het kamp film ik het beklimmen van de palmbomen, De klimmer steekt bovenin de vruchten los en gooit ze naar beneden. Het is een hele grote tros rode besachtige vruchten, wat gebruikt gaat worden voor het eten. Geen idee hoe het heet. Het beklimmen is een gevaarlijk klusje. Met blote voeten en een soort band om de boom loop je naar boven en beneden. Klinkt simpel, maar ik probeer het maar even niet...



's Avonds lukt het eindelijk de stroomgenerator te starten. Het kamp wordt nu sfeervol verlicht. Modou gaat tot ca. 23.00 uur door met werken aan de Serouba's. Morgen komen ze vast wel af!


Maandag 7 januari 2008:
Vandaag is Modou bezig met het afmaken van de bespanning van de Serouba's.




Ikzelf zit enkele ritmes te oefenen. Nieuw is bijvoorbeeld de Con con. Een 4 delig ritme met een vaste basisvolgorde. De eerste figuur is hetzelfde als de laatste dus goed opletten! Na de basis choreografie komt de overgang naar solo. De solo wordt versneld gespeeld, het moet de dansers opzwepen tenslotte. Na de solo weer terugvallen in oorspronkelijke tempo.

Ookvoor het eerst de Kes kes geprobeerd. Dat valt aardig tegen. Het bewegen gaat nog wel maar om de kes te stoppen en weer door te gaan dat lukt nog voor geen meter! Paco doet het nog maar eens voor...



's Avonds is een reggae party in het dorp. Samen met Modou ga ik daar kijken. Iedereen danst daar lekker door elkaar. Mannen, vrouwen maakt niet uit. Gezellig. Ik had een kleine aanvaring met een wat al te joviale jongen. Hij dacht die buitenlanders daar kan ik wel even lekker van profiteren. Nou mooi niet dus. Modou en zijn vrienden werden zelfs boos op die jongen. Nou verder geen ruzie meer hoor. Kreeg nog een rasta armbandje met de tekst "One Love" van een van de vrienden van Modou.


Dinsdag 8 januari 2008:
Ontbijt weer om 9 uur. Zoals gebruikelijk serveert Mousou, Paco's kokkin, dan stokbrood, jam, boter en koffie.



Modou is volgens mij brandhout aan het kappen. Vandaag weinig wind dus warm. De generator gaat nu elke avond aan dus accu's opladen is nu geen probleem meer. De ritme's tot dusver zijn: Diambadong, Diola, Fèré, Con con en Batuta. Vandaag gaan we wat meer in op een aantal begeleidingen van de Diola en de Fèré. De Fèré eindigd met een call van 7 slagen, rust en eindslag. Over de begeleiding van de Diola hebben we nog wat discussie. Ik wil snappen waar de ritmes starten, met andere woorden hoe de patronen in elkaar grijpen. Tenslotte blijk ik de begeleiding steeds anders te hebben "gevoeld" dan het werkelijk is. Het begeleidingspatroon begint eigenlijk in een soort opmaat. Als je die weglaat moet je dus anders starten. Een andere wijze van tellen dus mijn notatie klopt niet. Ik verander het zodat ik in ieder geval de combinatie straks nog weet!


Woensdag 9 januari 2008:
Het kamp van Paco is nog niet af. Overal staan nog onafgewerkte huisjes, maar ook het restaurant in nog alleen een betonnenskelet. Het eten gebeurd nu in het gedeelte achter de keuken. Dit gedeelte is eigenlijk bedoeld voor dans of feest zaal.



Zo is er ook nog een gebouw in aanbouw waar Paco eigenlijk een soort studio van wil maken. Om groepen te kunnen laten opnamen/werken met diverse apparatuur. Helaas zijn de financiële middelen op dit moment ontoereikend om dit af te maken. In basis is dit een geweldige locatie om muziek te spelen/leren of andere cursussen te volgen. Het ligt niet te dicht bij het dorp wat voorkomt dat er te veel gestoord wordt en het is groot genoeg om meerdere activiteiten te gelijk te kunnen doen zonder elkaar te storen.

Modou moet mijn Kutirnding opnieuw vervellen. Hij heeft te dik koord gebruikt waardoor er teveel gaten zijn uitgescheurd. Ik leer er enkele nieuwe ritme's bij. Bijvoorbeeld de Beré. Dit ritme wordt gespeeld bij de worstelwedstrijden die hier heel populair zijn. Verder ben ik aan het oefenen op een nieuwe begeleiding van de Diambadong. Als 3e spelen we de Sencoubadeng een rustig ritme waar veel bij gezongen wordt. Het zingen dat laten we nu maar even zitten...

Vandaag werd ook mijn speciaal gemaakte tas voor de Kutirba gebracht. Mooi gemaakt! 's Avonds denk ik behulpzaam te kunnen zijn door de lamp even uit de palmboom te halen. Let ik niet goed op en prik ik mijn middelvinger gemeen aan een van de doorns. Die blijft er natuurlijk een paar millimeter in zitten en moet ik dus eruit trekken. Doet aardig zeer. Dit is inmiddels mijn tweede "ongelukje" want de enige dagen geleden verbrandde ik mijn wijsvinger al aan een stukje te heet hout bij het kampvuur. Dat is nu een flinke blaar die open springt. Ik heb er maar flink wat tape omheen gedaan zodat het niet te veel pijn doet bij het spelen.


Donderdag 10 januari 2008:
Ik wil eigenlijk vandaag proberen opnamen te maken van de verschillende ritme's met Paco. Gisteren bij diverse ritme's weer ontdekt dat er veel met een "opmaat" beginnen. De koelkast in de keuken is gisteren weer gerepareerd zodat we nu ook koel water kunnen krijgen. Deze koelkast werkt op gasflessen i.p.v. stroom. Kennen we dat ook in Nederland? Ik zou het niet weten. 

De opnamen moeten toch nog maar een dagje wachten. Er staat te veel wind. Mijn balpennen zijn toch niet zo geschikt voor deze stoffige zanderige omgeving en houden er vaak mee op. Daarom ben ik maar over gegaan op het schrijven met potlood. Ik weet nog niet of ik komende zaterdag nog naar Ziguinchor ga. Of dat nou zo leuk is zo'n drukke stad? Nou ja ik zie wel.

's Middags heb ik Modou wat basisritme's op het drumstel geprobeerd te leren. Is nog erg moeilijk voor hem die coordinatie handen, voeten. Hij heeft ook een kennis (vriend) uitgenodigd op het kamp. Hij heet Boga. Gezamenlijk een aantal Serouba ritmes gespeeld. Ik moest het ook maar eens staande doen. Zo hoort het toch? Dit is wel een stuk lastiger dan zittend.



's Avonds ging ik met Paco en Djoesoef naar een vriend in het dorp. Hij is volgens mij de plaatselijke slager. Weer ataja gedronken. Volgens mij al de derde keer vandaag. Voor hun is dit net zoiets als bij ons op de koffie gaan. Het was gezellig. Om ca. 0.30 uur sliep ik. Wel even de deur gecontroleerd wat gisteren was deze open blijven staan gedurende de nacht. Ik vond het toen al zo raar dat ik het koud had in bed!


Vrijdag 11 januari 2008:
Mijn Kutirnding wordt vandaag afgemaakt. Het is nog best lastig om de juiste klank te krijgen tussen de -ba en de -ding. Op afstand klinken de drums mooier dan van dichtbij. Paco klaagt over zijn pijnlijke tandvlees. Heeft ie in Senegal altijd last valt zegt hij. Ik heb hem maar wat nurofen tabletten gegeven. 


Ik neem de ritmes samen met Paco op. De camera op een stoel en dan maar spelen. Volgens mij zijn ze goed gelukt. Alleen de echte inspiratie om heel lekker te spelen onbrak. Volgens mij was Paco ook een beetje chagerijnig door zijn pijn. Nou ja de ritmes zijn goed te horen dus voor mij goed bruikbaar. Hoeft tenslotte geen CD te worden! 

's Avonds nog wel heel lekker gespeeld met Modou en Boga. Ook enkele ritmes die ik nog niet kende bijvoorbeeld het ritme om de muziek af te sluiten. Leuk! Om ca. 24.00 uur naar bed. Morgen rustdag.


Zaterdag 12 januari 2008:
Ik ben vandaag naar het Art Centrum gegaan. Bij een Duitse vrouw vond ik 2 batik shirts en een broek die ik wel leuk vond. Beide gekocht voor totaal 9000 CFA. Bij haar was 's nachts ingebroken en al het geld in de winkel was gestolen. Ze had geen wisselgeld. Omdat ik alleen een biljet van 10000 had kocht ik nog een cola en fanta voor mij en Modou zodat ze geen geld terug hoefde te geven. Nog even in het Duits gepraat en toen weer terug naar het kamp.



Paco's oude buurman uit Ziguinchor bleek te zijn overleden. Nu was deze man niet alleen buurman maar ook hele goede vriend, bijna 2e vader kan je zeggen. Begrafenis was morgen (zondag) dus Paco vroeg of ik die dag ook naar Ziguinchor wilde. Dan konden het vervoer combineren. Ik ging akkoord en we spraken af dat ik door Modou of Djoesoef zou worden begeleid.

a ding to? Wat is jouw naam? met als wedervraag: a ding te? En hoe heet jij?


Zondag 13 januari 2008Ziguinchor.
Vandaag vroeg op (7.00 uur) want we moeten de bushtaxi naar Ziguinchor halen. Zo'n kleine Mercedes bus. Er gaan wel zo'n 20 mensen in! Proppen maar... Kost uiteindelijk voor mij, Paco en Djoesoef samen 10000 CFA voor een retour. Wel iets teveel want had eigenlijk 8000 moeten zijn. Nou wou ik daar niet over zeuren, een beetje fooi mag wel. Ik mocht daardoor op de terugweg voorin zitten zodat ik niet "opgepropt" op de bank hoefde te zitten. Een stuk comfortabeler.

Na twee en een half uur hobbelen kwamen we aan in Ziguinchor. Op een groot parkeerterrein waar alle Taxis opgesteld staan. Wat een ongeorganiseerde bende lijkt. Toch weet iedereen blijkbaar zijn weg daar. 



In het centrum kon ik pinnen! Ik pinde 25000 CFA (38 Euro). Daarna ging Paco verder om zijn zaken met betrekking tot o.a. de begrafenis te regelen en gingen Djoesoef en ik naar de Artmarkt. Ik zocht nog een paar kleine souveniers. Iedereen wil je natuurlijk wat verkopen dus het is lastig om je daar ontspannen te bewegen. Ik kocht uiteindelijke 2 kleine maskers na enig afdingen voor 7000 CFA en een zilveren armband voor 10000. 



We zijn ook nog even over de handelsmarkt gelopen. Wat zit iedereen daar dicht op elkaar zeg. Ook nog vaak op de grond en lekker door elkaar heen roepen. Mij de druk hoor! 

Na dit avontuur op zoek naar het huis van Paco's vriend. Via enig vragen was het snel gevonden. Zijn erg gastvrije mensen. Eerst wachten we in de woonkamer bij de televisie op Paco. Zijn vriend liet mij een Anaconda (slang) huid zien die een vriend van hem had gedood. Ongeveer 3 meter lang! Moet je maar niet levend tegenkomen denk ik... Na een gezamenlijke maaltijd gingen Djoesoef en ik weer op zoek naar een taxi voor de terugweg. Paco zou nog tot morgen blijven voor de begrafenis. Met de bushtaxi hadden we afgesproken bij een benzinestation. Hij kwam natuurlijk een 45 minuten te laat dus we dronken eerst maar even wat om de wachttijd door te komen. We nemen ook nog een zware versterker voor Paco mee dus een beetje rondlopen is geen optie. 

Om ca. 16.15 uur vertrokken we richting Abene. Na diverse stops om mensen in te laten en uit te laten stappen kwamen we uiteindelijk in het donker om ca. 19.00 uur aan in Abene. Toen nog met de zware versterker naar het kamp. Djoesoef zette hem op zijn hoofd en zo liepen we naar het kamp. Ik was blij weer op deze rustige plek te zijn.


Maandag 14 januari 2008:
Vandaag is Paco er niet dus moet ik voor mezelf oefenen. Eerst na het ontbijt maar eens de knoop van mijn gele broek weer aanzetten. Die sprong gisteravond bij het uitkleden los. Het oefenen met de Kes kes wil nog steeds niet echt lukken. Het draait allemaal om de juiste houding van vingers, hand en arm.

Verder 's middags Serouba gespeeld met Modou en Boga. Klinkt goed. Deze week ga ik ook op de Bougabou spelen. Eerst moet Paco weer thuis zijn. Hij kwam uiteindelijk rond 18.30 uur thuis. Het weer is de afgelopen dagen iets minder dan daarvoor; veel wolken. Eigenlijk wil ik een mooie zonsondergang filmen maar dan moeten er wat minder wolken zijn.


Dinsdag 15 januari 2008:
Ik ben vanmorgen het eerste wakker lijkt het. Terwijl ik bij de tafel zit komt Ernest aan en maakt een vuurtje. Paco blijkt toch al op en komt aan met vers gehaald brood. In het kamp zit altijd een zekere spanning tussen Paco en zijn helpers. Zelf doen ze weinig uit zichzelf en dat irriteerd Paco mateloos. Soms gebeurd er een dag vrijwel niets omdat Paco geen tijd heeft erachteraan te gaan. Dan wordt er wat geluierd en thee gedronken. Zo denken ze toch betaald te krijgen!



Ik ga vandaag de eerste keer op de Bougaraboe spelen. Eerst moeten de drums worden opgewarmd bij een vuur. Dat kost vaak wel een uur. Er zitten zware koevellen op de instrumenten en voor die op de juiste toon zijn... Alles draait bij de Bougarabou om een doorlopend ritme met melodische variaties. Je bespeeld ze altijd staande. Om goed te spelen moet je daarbij met gebogen knieen staan. Dat is zwaar om lang vol t houden! 

's Avonds haalt Paco de versterkers te voorschijn en gaan we muziek draaien. Na flink wat problemen met de aansluitingen werkt het uiteindelijk en klinkt door het hele kamp muziek. Af en toe meespelen en dansen. Paco probeert daarbij ook het drumstel. Geweldig leuk.


Woensdag 16 januari 2008:
Vandaag staat opnieuw Bougarabou spelen op het programma. Ik bespeel er 3.



Vaak wordt ook een set van 4 gebruikt. De instrumenten bestaan uit basisdrum, bas en solo drum. De toonhoogte verschillen maken de melodische variaties. De basisritmes worden in het midden van de basisdrum gespeeld met achterkant van de hand. Het ritme is een 12 achtste figuur (diola ritme) waarbij ook de vingers en blocks worden gebruikt. Zo ontstaat een groot klankspectrum.

's Avonds toch maar een zonsondergang gefilmd op het strand. Het was niet ideaal weer maar het ging. Ik kocht ook nog een halsketting voor mijzelf van een jongen genaamd Lamin.



Donderdag 17 januari 2008:
Laatste echte dag...
Morgen wordt het afscheid nemen. Ik geef nu alvast wat cadeautjes aan iedereen. Kleine persoonlijke dingen. Modou mijn baseballpet, Ernest mijn legerjack en bijpassende pet, Djoesoef mijn zonnebril, Mousoe mijn badlaken en Paco mijn portable CDspeler.

Iedereen lachen dus. Mijn vliegtuig gaat morgen vroeger vertrekken dus dat betekent ook morgen vroeg weg. Ik ga dus alvast maar mijn spullen een beetje inpakken zodat ik dat niet morgenvroeg nog moet doen.

's Middags nog een keer de Bougarabou bespelen. Het gaat al beter al blijft het flink werken. Het is beter dan een sportschool... Ik neem mezelf ook nog maar eens op voor later. 

's Avonds wordt de geluidsinstallatie weer op gezet en maken we er een feestje van.


Vrijdag 18 januari 2008:
Vroeg ontbijten. Taxi is besteld voor 9.00 uur maar komt naturlijk wat later. Weer gaat het via allerlei bushpaden naar Gambia.



Onderweg wordt weer flink wat gekocht door Paco, en de taxichauffeur. Na het stempelen van mijn paspoort door naar Baljul. In de stad gaan we langs het Travelpoort bureau om Paco's terugreis te boeken. Hij kan mee met een vlucht op 15 februari.



Om ca. 15.00 uur komen we aan bij de luchthaven van Banjul. Een enorme chaos binnen. Er zijn 2 vluchten naar Amsterdam en niemand weet in welke rij je moet staan om in te checken. Ga maar ergens staan dus. Ik neem ook nog een kleine balofoon mee voor Paco. Iemand van de luchthaven komt mij vertellen dat die niet mee kan ik de handbagage. Ik neem het risico toch maar en verpak hem een beetje in een plastiek zak en mijn regenjas. Bij het inchecken geen probleem. 

Omdat niemand weet welke vlucht hij heeft stap ik dus in bij de eerste de beste. In het vliegtuig blijk ik een stoel te hebben die niet bestaat. Waar heb ik dat meer meegemaakt?... 27C, maar de rijen houden op bij 26. Uiteindelijk kan ik gewoon ergens anders gaan zitten. Ach als ik maar in Amsterdam kom toch?



Zaterdag om 0.40 uur landen we op Schiphol. De bagage kwam snel, maar mijn trein gaat pas om 7.00 uur! Dat wordt dus 6 uur wachten. Eerst samen met Zsóla die ik op de heenreis al heb leren kennen. Ja inderdaad die ging trouwen in Senegal! Dat is uiteindelijk toch nog gelukt. Na vele kopjes koffie en broodjes kon ik om 7 uur een trein pakken en was ik om even na 8 uur in Hoorn. Nog even 20 minuutjes lopen en dan slapen...

No comments:

Post a Comment